Chocolaatje is met een t. Je gaat uit van de korte...

Gelezen in BN De Stem: Vader speelt juist cruciale rol in opvoeding.

18-11-2023
In de onderwijswereld wordt veel gesproken over het belang van ouderbetrokkenheid bij de ontwikkeling van het kind, maar weinig over de specifieke rol van de vader. En die rol is juist heel belangrijk.
Bron: BN DeStem 18-11-2023 Zülayha Ekiz

Ondanks de maatschappelijke discussies over de rolverdeling binnen een gezin, komt het nog steeds vaak voor dat de moeders het meest betrokken zijn bij de opvoeding en ontwikkeling van het kind.

Gebeurtenissen op school, waarbij beleving en emoties van het kind centraal staan, worden door kinderen vaker met moeders gedeeld dan met vaders. In het maken van het huiswerk, het samen lezen en/of samen spelletjes spelen is de moeder ook nog vaak de kartrekker. Ik wil aan de hand van drie argumenten onderbouwen waarom de rol van een vader in ouderbetrokkenheid niet onderschat mag worden.

Grote studie

Om te beginnen heeft de betrokkenheid van de vader een opvallend ander effect op het kind dan de betrokkenheid van de moeder. Recentelijk heeft in Engeland een grote studie plaatsgevonden, What a difference a dad makes, waarin onderzoek is gedaan naar de vaderrol en de invloeden daarvan op het kind.

Daaruit bleek dat de moeders invloed hebben op sociaal gedrag en de emotionele ontwikkeling van het kind en dat de betrokkenheid van de vader met name, een zichtbaar positieve invloed heeft op het schoolse presteren. De positieve effecten van de vaderrol kunnen al worden waargenomen bij tien minuten per dag één op één aandacht voor het kind, waarbij de volle focus van de vader bij het kind ligt.

Dit kan bijvoorbeeld door samen met het kind te lezen, het kind voor te lezen, door samen spelletjes te doen en met het kind in gesprek te gaan over onderwerpen die voor het kind op dat moment centraal staan.

Op de tweede plaats fungeert de betrokken vader als rolmodel en inspiratiebron voor het kind. Door in te gaan op de interesses van het kind en door activiteiten met het kind te ondernemen, kan een vader een belangrijke rol spelen in het ontdekken en ontplooien van de talenten van zijn kind. Hij is niet alleen een aanwezige figuur, maar een actieve deelnemer aan het leven en de ontwikkeling van zijn kind.

Hoe eerder de vader een betrokken en actieve rol in het leven van zijn kind inneemt, hoe meer het kind zich zal hechten binnen een gezonde ouder-kind relatie. Bovendien ontstaat er bij vroege vaderbetrokkenheid een patroon dat waarschijnlijk zal voortduren naarmate het kind ouder wordt.

Meer zelfvertrouwen en zelfstandiger

Mijn derde argument is dat een betrokken vader een fundament van vertrouwen en steun creëert waarop een kind kan bouwen. Zowel in mijn jaren als leerkracht in het (speciaal) basisonderwijs als in mijn huidige baan als docent Nederlands, ervaar(de) ik dat leerlingen met een betrokken vader meer zelfvertrouwen hebben en zelfstandiger zijn. Zij staan vaak steviger in hun schoenen als het bijvoorbeeld gaat om contacten leggen en zij zijn beter in staat conflicten te vermijden of zonder hulp van een volwassene op te lossen.

Leerlingen met een betrokken vader tonen in de lessen vaak meer motivatie, inzet en betrokkenheid en zijn vaker in staat om hulp te vragen wanneer zij dat nodig hebben. De stevige basis die door de betrokken vader wordt geboden, zorgt ervoor dat kinderen mentaal sterker zijn.

Het belang van de vader in de opvoeding van een kind wordt vaak onderschat in maatschappelijke discussies, waar het met name gaat over ouderbetrokkenheid en het belang van de vaderrol niet expliciet wordt benoemd. Uit onderzoek blijkt dat de vader een net zo belangrijke rol heeft als de moeder, maar dat de invloed van de vaderrol met name zichtbaar wordt in de schoolresultaten van het kind.

Een vader is een rolmodel en een inspiratiebron voor een kind en kan bij voldoende betrokkenheid een uitermate belangrijke, positieve invloed hebben. De vader biedt het kind een veilige en vertrouwde basis, waardoor het kind meer zelfverzekerd en zelfstandig door het leven zal gaan.

Concluderend stel ik dat de vader een actievere plaats zou moeten nemen in het leven van zijn kind en dat het belang van zijn rol niet onderschat mag worden.